Uçak Kazaları Neden Olur?

Çoğu insan uçağa binerken en azından küçük bir korku hisseder. Her ne kadar bu durum günümüzün güvenli ortamı için daha az rastlanır olsa da, sanırım tek bir uçak kazası haberi pek çoğumuzu tedirgin etmek için yeterli olmaktadır. Aslında uçak kazaları çok nadir yaşanır, emin olun yılda sadece 3-4 kere ciddi bir uçak kazası olurken, kara yolunda her saniye benzer bir olayla karşılaşabilirsiniz. 

Geçtiğimiz yıllar boyunca yaşanan havacılık kazaları, uçakların düşmesinin altında yatan birçok yaygın nedeni de bir araştırma konusu yapmıştır.

Biz de araştırdık, sizler için havacılık kazalarının en yaygın nedenlerini sıraladık:

Havacılıkta İnsan Faktörleri

Uçak kaza raporlarına göre, 1950 ile 2010 yılları arasında dünya çapındaki ölümlü uçak kazaların %53’ünde pilot hatası bir faktör olarak bulunmuştur. Bu istatistik gözünüze yüksek görünebilir. Ancak pilotların sorumlu olduğu tüm görevleri göz önünde bulundurun. Pilotlar tehlikeli hava koşullarında uçmalı, mekanik sorunlara yanıt vermeli, uçuş boyunca düzinelerce göstergeyi dikkati okumalı ve izlemeli, nihayetinde her daim güvenli kalkış ve iniş yapabilmelidir. Anlayacağınız, bir uçak uçurmak, hava yolculuğunun birçok özelliğini otomatikleştiren modern yeniliklere rağmen, en karmaşık ve zor işlerden biridir. Çoğu havacılık kazası, pilotların uçuş aletlerini yanlış okumaları, hava koşullarını yanlış değerlendirmeleri veya mekanik hataları düzgün bir şekilde ele almamaları nedeniyle meydana gelir. Maalesef pilotlardan kaynaklanan hatalar, uçakların düşmesinin bir numaralı nedeni olarak kabul edilir.

Mürettebat Üyesi Hataları

Pilot hatası, bir uçak kazasına neden olabilecek tek insan faktörü değildir, kazalar aynı zamanda mürettebat üyelerinin hatalarından da kaynaklanabilir. Sonuç bir kaza olmasa da, bagajları düzgün bir şekilde depolamayan veya uçakta görevleri yerine getirmeyen mürettebat üyeleri, yolcular için ciddi tehlikelere yol açabilir.

Mekanik kusurlar

Uçakların neden kaza yaptığına dair bir Boeing çalışması; mekanik arızaların, tüm havayolu kazalarının yaklaşık %20’sini oluşturduğunu ispatlamıştır. Bu konuya ilişkin pek çok çalışmada benzer sonuçlara ulaşmıştır.

Uçaklar, büyük mühendislik başarılarıdır ve yüzlerce ayrı sistemden oluşur. Bu sistemlerin herhangi birindeki bir kusur veya arıza, tehlikeli bir duruma yol açabilir. Herhangi bir üretim hatası, yetersiz onarım, eski veya aşınmış bir parçayla ekipman değişimleri maalesef en sık rastlanan mekanik kusurlardır. Bu yüzden, uçakların bileşenleri rüzgâr, kalkış, iniş ve uçuş sırasındaki baskılara dayanacak şekilde tasarlanmalıdır.

Hava Durumu

Sanırım bu faktör insanlar arasında en popüler neden olabilir. Çünkü insanlar genellikle uçakların neden düştüğü konusunda ana neden olarak ‘hava durumu’nu varsayma konusunda oldukça hızlıdır. Ancak uçak kazalarında hava durumunun ‘tek neden’ olduğu durumlar çok azdır.

Tabii yine de, kötü havalarda araba kullanmak nasıl daha tehlikeli ise uçmakta öyledir. Şiddetli yağmur fırtınaları, sis ve kar, uçakların manevra yapmasını zorlaştırabilir ve ölümcül kazalara yol açabilir. Kalkış ve iniş sırasında görüş sorunları ve şiddetli rüzgârlar ise uçaklar için hava ile ilgili en tehlikeli tehditlerdir.

Sabotaj

Sabotajın neden olduğu havacılık kazaları, tüm kazaların yaklaşık %9’unu oluşturmaktadır. 11 Eylül 2001 uçak kaçırma vakası, EgyptAir 990 sefer sayılı uçuş ve Germanwings’in 9525 sefer sayılı uçuş, muhtemelen yakın tarihin en önemli sabotaj kazalarından bazılarıdır.

Havayolu Şirket Prosedürleri

Son yıllarda, havayollarının politikaları, verdiği kararlar ve kurumsal kültürü uçakların neden düştüğü konusunda ciddi bir faktör haline gelmiştir. Pilotlar, kurumsal politikalar tarafından güvenli olmayan inişler yapmaya, maliyeti düşürmek için minimum miktarda yakıtla uçmaya veya buna benzer bazı güvensiz kararlarla uçakları yönetmeye zorlanır. Nihayetinde, bunlar da emniyeti sarsan tehlikelere yol açmaktadır.

Hava Trafik Kontrolörü İhmali

Pilotlar, havadayken hava trafik kontrolörlerinden gelen bilgilere ve desteğe güvenirler. Hava trafik kontrolörleri aynı anda birçok farklı uçakla koordinasyon içinde olmalı ve çoğu zaman kalkış ve inişleri planlarken hava durumu ve yakıt gibi faktörleri hesaba katmalıdır. Bir hava trafik kontrolörü tarafından yapılan herhangi bir hata, muhtemelen birden fazla uçağı içeren bir havacılık kazasıyla sonuçlanma potansiyeline sahiptir. Anlayacağınız, hava trafik kontrolörünün en kısa dikkatsizlik anı trajediye yol açabilir.

Kaynak:

• airport-technology.com
• baumhedlundlaw.com
• waltontelken.com