Uçaklar Neden Yakıtı Kanatlarında Depolar?
Pek çok modern uçak tasarımcısının ana yakıt tanklarını kanatlarda depolamasının geçerli sebepleri vardır. Adım adım giderek bu sebeplere detaylı bakacak olursak;
Öncelikle bir uçağın kanadı, depolama için kullanılmayan önemli miktarda ekstra alan içermektedir. Çünkü bagaj ve diğer kargolar, yükseklik kısıtlamaları nedeniyle tipik olarak kanatta depolanamazlar, bunun yerine gövdede depolanırlar. Fakat uçaklar olabildiğince getiri sağlayan bu yükleri taşımak için üretilmektedir. Tabii durum böyle olunca, uçak gövdesi bu yüklere en fazla yer ayıracak şekilde tasarlanmaktadır. Bu durumda kanatlar ise yakıt depolamak için kullanılmaktadır.
Bir diğer sebep ise uçağın ağırlık ve denge merkezini stabil kılmaktır. Kabin içi yolcuların yerleşimi, kargoların nereye yüklendiği ve nihayetinde tonlarca yakıtın nereye yüklendiği ağırlık merkezini etkiler. Bir uçağın aerodinamiği düşünüldüğünde uçuş sırasında kargo ve yolcu içeren gövdeyi destekleyen kaldırma kuvvetinin oluşmasından doğrudan kanatlar sorumludur. Bu nedenle kanatlardaki yakıt depoları, özellikle doluyken, kalkış sırasında uçağa güç ve denge sağlar. Dolu tanklar, kanatların sertliğini arttırır ve toplam kalkış ağırlığını uçak boyunca daha eşit bir şekilde yayar. Uçak pistte hızlandıkça, ekstra ağırlık, orantısız derecede ağır gövdeyi dengelemek için kanat uçlarını düz tutmaya yardımcı olur.
Özellikle Boeing 747 uçuş sırasında saniyede bir galon yakıt yakar ve bu yüzden uçak içinde yeterince yakıt taşımalıdır. Yeni nesil jetler bile, taksi, yön değiştirme, beklenmedik durumlar ve diğer acil durumlar için rezervlerin yanı sıra gerçek yolculuğu kapsayacak şekilde önemli miktarda yakıt bulundurmalıdır. Airbus A350 gibi günümüzün çift motorlu uçakları 37.000 galondan fazla yakıt taşıyabilir. Bu ekstra ağırlık tamamen gövdede depolanırsa, mevcut kargo alanını azaltacak ve uçak yapısı üzerindeki gerilimi ve stresi artacaktır. Yakıtın kanatlara yüklenmesi, ağırlığın önemli bir bölümünü doğrudan kaldırma kaynağına getirmektedir, bu da uçuş sırasında kanatlar üzerindeki basıncı azaltacak ve yükü uçak gövdesine daha eşit bir şekilde yayacaktır. Ayrıca uçaklarda ağırlık merkezini dengede tutmak için kanatların ortasına merkezi yakıt tankı konulmaktadır. Yakıt dolumu sırasında öncelikle kanatlara tam dolum yapılır sonrasında ise merkez tank doldurulur. Uçuş sırasında yakıt yakılırken ise öncelikle merkez tanktan yakıt kullanılmaktadır, ardından kanatlardaki yakıt kullanılır. Böylece önce gövdedeki ağırlık azaltılmış olur ve kanatların strese girmesi engellenir.
Kısacası yakıtın kanatlara yerleştirilmesi kalkış sırasında uçağın sağlamlığını ve dengesini arttırmakta ve en önemlisi de ek kargo kapasitesi için yer bırakmaktadır.
Kaynak: simpleflying.com
