Kokpit Kapıları Ne Kadar Güvenli?
Direkt cevap verelim… “İnanılmaz derecede güvenli”. Hatta o kadar güvenli ki silah ateşine ve hatta küçük el bombalarına bile dayanabilirler.
11 Eylül 2001 saldırılarından sonra, yani korsanlar 4 Amerika uçağının kontrolünü ele geçirdiğinde, Amerikan havacılık yetkilileri kokpit kapılarının güçlendirilmesini gerektiren yeni düzenlemeler yayınladı. Hemen ardından Avrupalı hava taşıyıcıları da aynı şeyi yaptı.
Bugün uçaklarımızı üreten Amerikalı ve Avrupalı şirketler, kokpit kapısının uçaktaki en güvenli kapı olduğunu onayladı. Bugün kokpit kapıları uçak başına 180 bin doları bulan maliyetle üretilen özel kapılardır. Kurşun geçirmez, balta ile parçalanmaz, bomba ile patlatılamaz kapılar…
Şöyle bir ayrıntıya yer verelim. Öncelikle şunun bilinmesi gerekir… Uçuş ekipleri normalde bir kokpit kapısını nasıl açar?
Kokpit kapısı; kokpitte bulunan pilot panelinden yönlendirilerek, pilotun şifre girmesi ile açılabilecek şekilde yapılmıştır. Bu yöntem, ABD’li uzmanlar tarafından, 11 Eylül saldırılarından bu yana, emniyet amaçlı olarak tasarlanmış ve uygulamaya konulmuştur. Artık kabin görevlisi de dahil olmak üzere kimse kokpite girerken direkt olarak kapıyı açıp giremez. Kabin görevlisi içeri girmek istediğinde pilot bunu önündeki panelin ekranında görecek ve pilot kapıyı içeriden izin verdiği sürece açabilecektir.
Peki, ekran bozuksa ne olur? Ekranın bozuk olması uçuşa engel teşkil edebilecek bir durum değildir. Bu durumda kaptan bir kabin memurunu kokpitin kapısında kim olduğunu sormak için görevlendirebilir. Ya da aralarında bir şifre belirleyebilirler. Böylece kokpit kapısı çalındığında şifreyi söyleyerek kapı açılabilir. Bir diğer yöntemde pilotlardan biri kapı çalındığında kalkıp kapıdan bakabilir. Burada yöntemler şirketten şirkete değişir. Ancak neticede o kapı kimin geleceği belli olmadan kesinlikle açılamaz.
Aslında görüldüğü üzere kural nettir. Tekrar edelim… “Kokpit kapısı kimin geleceği belli olmadan kesinlikle açılamaz”. Peki pilotlar bir tehditle karşı karşıya kalırsa ne olur?
Şimdi hayal edin… Bir eylemci geldi ve kabin memurlarından birinin boğazını sıkmaya başladı. Herkese ölüm tehdidi savurdu. İsteği kokpit kapısının açılmasıydı…
Kapı kilitli. 2001 sonrası yeni nesil bir kapı. Yani içeriden şifreyle açılan kapılardan.
Aklını kaçırmış eylemci kabin memurunun veya bir yolcunun boğazını sıkıyor ve ‘Kapıyı açın’ diye bağırıyor.
Bu arada bu eylemci üzerinde bomba yüklü bir korsan, plastik bıçağı yolcunun boynuna dayamış bir aklı kaçık veya kişilik sorunları yaşayan bir saldırgan da olabilir. İlla ki üstün eğitimler almış bir terörist olmasına gerek yok. Herhangi biri gelip uçaktaki yüzlerce kişinin canını tehlikeye sokabilir, kaptanı tehdit edebilir…
Ve tek bir istek, kokpit kapısı açılacak!
Kuralı söyledik. Çok net. “Kokpit kapısı uçuş boyunca kilitli tutulmak zorunda”. Ama nereye kadar? Siz kendinizi kaptanın yerine koyun. Kabinde savrulan ölüm tehditleri hatta belki de dökülen kanlar var… Ne kadar süre kayıtsız kalabilirsiniz.
Aslında burada belirtmek istediğimiz, pilotların yeri geldiğinde bu tehlikeli durumlara maruz kaldığı ve sorumluluğunu tümüyle yüklendiği yolcular için kuralları yorumlamak zorunda kalabildiğidir.
Kısacası kokpit kapıları kurşun geçirmez de olsa balta ile parçalanmaz şekilde imal edilse de ‘Kokpit kapısını kapalı tutun‘ kararı her şartta uygulanması şart ancak çok zor bir kuraldır.
Kaynak:
- Uğur Cebeci – Kokpit Nasıl Korunur? hurriyet.com
- aviation.stackexchange.com
- latimes.com
