Concorde Uçaklar

Tarih 1973, sivri burunlu meşhur uçak Fransızların asfalt pistinden bir anda havaya yükseldi. Paris’te Le Bourget Havaalanı’nda toplanan 200 000 kişilik seyirci, günün yıldızı Concorde’un ufka doğru tırmanışını izledi.

Evet, tarihin en hızlı en farklı uçağıydı. Modern tasarımı, akıl almaz teknolojisi, süpersonik hızı ve hayran bırakacak seyahat deneyimiyle tarihe damgasını vurmuş bir uçaktı.

Resimlerden de görüldüğü üzere günümüzün yolcu uçaklarına kesinlikle benzemiyordu. Sivri burnu, keskin gövdesi, delta biçimli kanatlarıyla modern bir tasarıma sahipti.

Tarihimizden böylesi bir uçak hızla geldi ama geçip gitti 🙁 Bugün zorlu ekonomik koşullar ve ses hızının ötesinde hava yolculuğunun fiziksel gerçeklikleri nedeniyle, Concorde uçaklar 15 yıldan daha uzun bir süre önce emekliye ayrıldı. O günden bu yana henüz süpersonik bir yolcu uçağı daha gelmedi.

Şimdi gelin detaylarıyla “Concorde” uçağı nasıl tasarlanmış, ne gibi özelliklere sahipmiş ve neden sektörde tutunamamış özetle anlatalım.

Concorde, ses hızının iki katı hızla uçabilen bir yolcu uçağıydı. Uçak, İngiliz ve Fransız uçak üreticileri tarafından ortaklaşa inşa edildi. Bu uçaklar, izlemesi zevkli ve akıl almaz mühendislik tasarımı sonucu ortaya çıkan inanılmaz uçaklar olarak kabul edildi.

2 Mart 1969’da ilk uçuşunu yapan delta kanatlı Concorde teknolojik bir şaheserdi. Concorde, saatte 2.179 km (1.354 mil) veya Mach 2.04 (ses hızının iki katından fazla) maksimum seyir hızına sahipti.

• Uçak Hızları

Concorde , dört güçlü jet motoru ve kanatlarının sıra dışı tasarımı sayesinde müthiş hızlara ulaşmayı başarmış bir uçaktır. Kanat şekli “delta” olarak tanımlanır. Bu şekil, uçağın hızla havaya kalkmasına ve ardından çok fazla sürtünme veya sürükleme oluşturmadan uçmasına yardımcı olur. Concorde, diğer jetler için normal uçuş süresinin yarısından daha az olan 3,5 saatte Atlantik Okyanusu üzerinden uçabilir.

• Uçak Kanat Tasarımları
• Uçaklar Nasıl Uçar

Concorde, 1976’dan 2003’e kadar Atlantik Okyanusu’nu ikiye bölerek yolcuları New York’tan Londra veya Paris’e sadece ve sadece 3.5 saatte ulaştırdı. 50.000 feetten daha yüksekte seyrederek, pencereden dışarıya bakıldığında Dünya’nın eğriliğini bir kere daha gözler önünde kanıtlayan bir uçak oldu.

Concorde ilk transatlantik geçişini 26 Eylül 1973’te yaptı ve dünyanın ilk planlanmış süpersonik yolcu hizmetini 21 Ocak 1976’da başlattı. British Airways başlangıçta uçağı Londra’dan Bahreyn’e sefere verirken, Air France Concorde uçakları Paris’ten Rio de Janeiro’ya uçurmayı tercih etti. Her iki havayolu da Mayıs 1976’da Washington’a ve Kasım 1977’de New York City’ye düzenli seferler ekledi. Zamanla geçici veya mevsimsel olarak başka rotalar da programa eklendi, ardından Concorde uçaklar dünyanın her yerindeki destinasyonlara charter uçuşlara başladı.

Ancak, durumlar maalesef pek de beklendiği gibi gitmedi. Şimdi “Böyle bir teknoloji nasıl para kazandırmaz” diye düşünebilirsiniz… Ancak bu doğru… Concorde uçaklar, onları uçuran şirketlere maalesef para kazandırmadı. Concorde’un geliştirme maliyetleri o kadar büyüktü ki, Concorde uçaklarının operasyonlarından asla geri kazanç sağlanamadı ve uçak hiçbir zaman finansal olarak karlı olmadı. Biletler de aşırı derecede pahalıydı. Bugün bile birkaç saatliğine bir transatlantik uçuş hiçbir zaman ucuz olamamışken Concorde’lar devam etseydi şirketlere daha fazla zarar ettirebilirdi. Çünkü zaten uçağın işletme masrafları haddinden fazlaydı. Mali kayıplar, her iki havayolunun da rotaları kesmesine ve sonunda tek normal varış noktaları olan New York City’den ayrılmasına neden oldu. Concorde operasyonları kesin olarak Air France tarafından Mayıs 2003’te ve British Airways tarafından Ekim 2003’te durduruldu. Bunda 2000 yılında yaşanan bir Concorde uçak kazasının da payı büyüktü.

25 Temmuz 2000’de, Paris’ten New York City’ye giden bir Concorde,  kalkış sırasında hızlanırken sol arka tekerleğini parçaladı, tekerleğinden çıkan parça tekerin hemen üstündeki benzin deposuna gelip sızıntı yarattı, ardından uçağın arkasından alevler çıkmaya başladı. Uçağın alevler içindeki kalkışından hemen sonra, bir otelin ve restoranın üstüne düştü. 100 yolcu ve 9 mürettebat dahil olmak üzere uçaktaki 109 kişinin tamamı öldü. Sadece uçaktakiler değil, oteldeki insanlardan bazıları da hayatını kaybetti. İşte bu kaza Concorde uçaklarının da sonu oldu.

1976’da ücretli yolcular uçurmaya başlayan Concorde’lar, yalnızca 100 kişi artı mürettebat taşıyabiliyordu. Şimdiye kadar sadece 16 uçak üretildi. 2003 yılında son Concorde yolcu uçuşları gerçekleşti. Çoğu Concorde uçağı artık müzelerde tutulmaktadır.

Bugün Concorde’un mühendislik dehasının mirası, özellikle yeni nesil havacılık girişimlerinde bulunan firmalar ve süpersonik seyahati geri getirmek isteyen şirketlerce yaşatılıyor.

Sonuç olarak geçmişin en havalı uçağını okudunuz öğrendiniz, dilerseniz şimdilerde tasarım aşamasında olan yakın gelecekte gökyüzüyle buluşacak uçağımıza da bir göz atın deriz >> Helikopter Uçak Trifan 600

Kaynak:

• edition.cnn.com
• britannica.com
• popularmechanics.com
• kids.britannica.com