Havalimanı Mekan Seçimi
Havalimanı konumunun nasıl belirlendiğini merak ediyorsanız daha önce yayınlamış olduğumuz Havaalanı Konumu Nasıl Belirlenir yazımızı okuyabilirsiniz. Bu içerikte yeni yapılacak veya var olan bir havaalanı için yer seçimi veya değerlendirilmesi için daha resmi olarak Ululararası Sivil Havacılık Teşkilatı tarafından yayınlanmış olan aşamaları göreceksiniz.
Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı, 1987 yılında yayınlamış olduğu raporda havalimanı mekan seçimi için sırasıyla aşağıdaki aşamaların belirlenmesi gerekliliğini belirtmiştir.
Gerekli olan yerin kabaca belirlenmesi; seçilecek mekan pist uzunluğu, pist sayısı, pist yönü gibi unsurlar için yeterli ve uygun olmalıdır. Bu alan seçilirken hakim rüzgar yönü kontrol edilmelidir.
Havaalanı yerleşimini etkileyecek faktörlerin değerlendirilmesi; havacılık faaliyetleri, çevrenin gelişimi, atmosfer koşulları, kara ulaşımına olan erişim, havalimanının genişlemesini mümkün kılması, topografik özellikler, çevre, diğer havaalanlarının varlığı, hizmet imkanları gibi unsurlar göz önünde bulundurulur.
Olası yer alternatiflerine ait ön büro çalışmaları; olası havalimanı yerleri ile ek saha ihtiyaçları haritalar üzerinde çizilir. Bu sayede istenmeyen bölgeler elenebilir.
Yerin kontrol edilmesi; belirlenen alanların avantaj ve dezavantajları tespit edilir. İşletimsel, sosyal ve maliyet unsurları altında mekanlar değerlendirilir. Burada dikkate alınan işletimsel unsurlar; hava sahası, manialar, tehlikeler, hava koşulları, yaklaşma ve iniş yardımcılarıdır. Sosyal unsurlar; talep merkezine olan yakınlık, karayoluna erişim, gürültü ve arazidir. Maliyet unsurları; topografya, zemin ve inşaat malzemeleri, tesisler, arazi değeridir.
Çevresel çalışma; hava ve su kalitesi, gürültü seviyeleri, ekolojik işlemler ve bölgenin demografik gelişimi değerlendirilir.
Potansiyel yer alternatiflerinin gözden geçirilmesi; uygun olmayan mekanların listeden çıkartılmasıdır.
Planların hazırlanması ile gelir ve giderlerin tahminlerinin yapılması; genel bir maliyet tahmini, havaalanının tahmini kullanım ömrü, amortismanlar, gerçek değerler belirlenir.
Son değerlendirme ve seçim işlemi; Birçok alternatif sahaların işletim, sosyal ve maliyet verimliliğinin karşılaştırılmasına dayanarak derecelendirme yapılır.
Raporlar ve tavsiyeler; saha çalışma raporları, sahaların derecelendirme sıralarını ve nedenlerini, gelecekte yapılacaklar için tavsiyeleri içerir.
Kaynak:
- Uluslararası Sivil Havacılık Teşkilatı. (1987). Havaalanı Planlama Kılavuzu.
