Sabiha Gökçen Kimdir?

28 Ağustos 202029 Ekim 2020 seyruseferim 0 yorum

Sabiha Gökçen, 22 Mart 1913’te Bursa’da doğdu. Resmi kayıtlara göre Mustafa İzzet Bey ve Hayriye Hanım’ın kızıdır. Sabiha Gökçen’in hayatı, 12 yaşına bastığı Ekim 1925’te 20. yüzyıl Avrupasının en önemli liderlerinden biriyle kesişti, Mustafa Kemal Atatürk (1881–1938).

O gün Atatürk resmi bir geziye çıkmıştı ve Bursa’da mola verdi. 12 yaşındaki Sabiha cumhurbaşkanına yaklaşarak yatılı okulda eğitimine devam etmek için yardım istediğini söyledi. Bu cesur hareketle Gökçen, Atatürk’ün evlat edindiği birkaç çocuktan biri oldu.

Sabiha Gökçen’e “Gökçen” soyadı, henüz havacılıkla ilgisinin olmadığı 1934 yılında soyadı kanununun çıkmasıyla Atatürk tarafından verildi.

Sabiha GÖKÇEN, GÖKÇEN’liğini şöyle anlatıyor…

Benim soyadımın mesleğimle hiçbir ilgisi yoktur, olamaz da. Çünkü ben havacılığa 1935 yılında girdim. Oysa Büyük Atatürk bu soyadını bana bir yıl önce verdi. Soyadı kanunu, Ata’nın önem verdiği devrimlerdendi. Bu bakımdan 1934 yılında Atatürk’ün sohbetli sofralarda baş konu “soyadı” idi. İşte hiç unutmam, 19 Aralık 1934 akşamıydı. O gece sıra bana gelmişti. Atatürk: “Eee, söyle bakalım Sabiha…” dedi. “Senin soyadın ne olsun?” Herkes yüzüme bakıyordu. “Siz ne emrederseniz o olsun efendim!” diye kekeledim. Heycanlanmıştım. Aklımdan bin bir şey geçiyordu ama bunların hiçbirini söylemeye cesaret edemedim. Atatürk bu yanıtım üzerine elini çenesine dayayarak bir süre düşündükten sonra: “Sana Atatürk Kızı soyadını vermek isterdim ama…” dedi. Fakat bu “ama”nın sonunu getirmedi. Eline bir kalem kâğıt alıp şunu yazdı:
isteataturk.com
Sabiha Gökçen, Atatürk’le Bir Ömür, Oktay Verel

**Sabiha GÖKÇEN**, **S. GÖKÇEN’dir**, **K.ATATÜRK**, **19.12.1934**
**Kutlu olsun!**

‘Gök’, gökyüzü demektir ve ‘Gökçen’ göğe aidiyet veya gökyüzüne ait anlamına gelir. Ancak, o zamanlar Sabiha bir havacı değildi, ancak bu soyisim onda uçan bir tutku geliştirmiş olsa ki sadece altı ay sonra havacılığa ilk adımını atmaya başladı.

Gökçen’i evlat edinen babası, o yıllarda Türkiye için hızlı bir modernizasyon planı içindeydi. İslam hukukunu İsviçre modeline dayanan seküler bir kanunla değiştirdi. Avrupa ve Asya’yı kucaklayan ulusta bir ilerleme ve eşitlik harekâtı başlattı. Yüzyıllardır Türkiye’de kullanılan eski Arapça yazının yerini yeni oluşturulan modern Türk alfabesi aldı. Böylece cumhurbaşkanının dil reformuna olan ateşli bağlılığı sayesinde okuryazarlık oranları yükseldi.

Atatürk, birkaç yılını ülkenin ücra bölgelerini gezerek geçirdi, köylüleri yeni alfabeyi öğrenmeye çağırdı ve Türkiye’nin ilerlemesi gerektiği mesajını pekiştiren başka kararlar çıkardı. “Medeni dünya bizden çok ileride” dedi. Modern Türkiye’nin kurucusu olarak “Yakalamaktan başka seçeneğimiz yok” diyerek ülkede pek çok yenilikçi harekât başlattı.

1934 senesinde, Atatürk Türk kadınlarına tam siyasi haklar tanıdı ve Türkiye’yi kadınlara oy hakkı veren dünyadaki ilk milletlerden biri haline getirdi. Bu modernizasyon planında, havacılık ulusal öncelikler arasında üst sıralarda yer alıyordu ve 1935 yılının Mayıs ayında Atatürk, Türkkușu Uçuş Okulu’nun resmi açılışına başkanlık etti. Kızı Gökçen, o gün onunla birlikteydi ve o günkü törenlerin bir parçası olarak bir hava gösterisine katılan paraşütçülerden çok memnun kaldı. Atatürk ona bunu yapmak isteyip istemediğini sorduğunda, hemen eğitime başlamaya hazır olduğunu söyledi. Atatürk, Türkkușu Uçuş Okulu müdürüne Gökçen’in ilk kız öğrenci olarak kaydolacağını bildirdi.

Gökçen, eğitimine Cumhurbaşkanlığı konutu bitişiğindeki Çankaya İlkokulu’nda başlamış, daha sonra Türkiye’nin en gelişmiş şehri olan İstanbul’da Üsküdar Kız Koleji’ne gitmişti. Babasının desteğiyle de mükemmel bir eğitim alt yapısına sahip olan Gökçen kısa sürede uçmaya uygun olabileceğini fark etti ve paraşütçülük yerine pilot lisansını aldı. Daha sonra, tamamı erkek olan yedi pilotla birlikte ileri eğitim için Sovyetler Birliği’ne gönderildi. Türk basınında tüm Türk kadınlarına sunulan yeni özgürlüklerin sembolü olarak tanıtıldı. 1936 yılında ilk solo uçuşunu başarıyla tamamladı. Atatürk, askeri pilot olarak Türkiye’nin Askeri Havacılık Akademisi’nde eğitime başlamasına da izin verdi

Gökçen, Askeri Havacılık Akademisi’ne ev sahipliği yapan Eskişehir’deki hava üssünde bombardıman ve savaş uçakları eğitimi aldı. 1937’de askeri uçuş tatbikatlarında Ege Denizi üzerinde uçtu ve aynı yıl bir muharebe görevinde yer aldı. Atatürk, daha sonra Tunceli olarak bilinen Dersim’deki Kürt ayaklanmasının bombalanmasına katılmasına izin verdi. Uçağı düşerse ve isyancıların ellerine düşerse kendini savunması için ona kendi silahını verdi.

1938’de Gökçen, beş gün süren Balkanlar çevresinde tarihi bir uçuş yaptı. Gökçen Balkan devletlerinin davetlisi olarak bu uçuşu gerçekleştirdi. İyi duyurulmuş bir barış misyonu oldu ve Avrupa’daki gazeteler Gökçen’in Yunanistan, Bulgaristan, Yugoslavya ve Romanya’daki duraklarını anlattı.

Daha sonralarda, Gökçen, Türkkușu Uçuş Okulu Eğitim Müdürlüğü ve Türk Hava Kuvvetleri teğmen rütbesi görevini yürüttü. Türk Hava Kurumu Türkkuşu’na “Başöğretmen ” tayin edildi ve 1955’e kadar bu görevini başarıyla sürdürdü.

Bu arada 1940’ta Hava Kuvvetleri Binbaşı Kemal Esiner ile evlendi, ancak 1943’te eşini kaybetti.

1953 ve 1959 yıllarında Amerika’nın daveti üzerine ABD’ye giden Sabiha Gökçen, Türk toplumu ve Türk kadınını orada tanıttı. Gökçen, ilk Türk kadın havacı ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu unvanlarına sahiptir. 1996’da havacılık kariyerinin en büyük ödülü sayılabilecek “Dünya Tarihine adını yazdıran 20 Havacıdan biri” seçildi ve de bu ödüle layık görülen ilk ve tek ‘kadın havacı’ oldu. Son uçuşunu 1996 senesinde Gökçen 83 yaşındayken Fransız pilot Daniel Acton ile birlikte Falcon 2000 uçağıyla yaptı.

2001 yılının başlarında İstanbul’un ikinci uluslararası havalimanına onun adı verildi. Sabiha Gökçen havaalanının resmi açılışından iki ay sonra, 22 Mart 2001’de Ankara’daki Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nde hayatını kaybetti.