Uçaklar suya iniş yapabilir mi?

Amerika’da US Airways’e ait 1549 uçuş numaralı uçak, Hudson nehrine indiğinde, 150 yolcunun tamamı hayatta kaldı ve bu durum tarihe “Hudson’daki Mucize” olarak geçti. Ancak bu başarıya rağmen, bir uçağın suya inmesi son derece tehlikeli bir durumdur. Bu kontrollü, acil iniş prosedürü, özellikle ticari uçuşlarda çok nadirdir.

Bu hikâyeyi daha önce duymuş olabilirsiniz. 15 Ocak 2009’da US Airways 1549 uçuşu, New York LaGuardia Havalimanı’ndan kısa bir süre sonra bir kaz sürüsüne çarptı. Uçak Manhattan üzerinde uçarken bu kuş çarpması vakasıyla tüm motor gücünü kaybetti. Kaptan pilot uçağı ya Hudson Nehri’ne indirecekti ya da ABD’deki en yoğun şehirlerden birine çarpacaktı. Nihayetinde, filmlere bile konu olan mucize gerçekleşti. Kaptan Sully ve yardımcı pilot Jeffrey B. Skiles, bir kuş sürüsünün motorları vurduğu andan sadece altı dakika içerisinde A320 uçağını suya indirdi. Kaptanın deneyimi ve acil durum ekiplerinden gelen hızlı yanıt sayesinde 150 yolcunun tümü hayatta kaldı. Tom Hanks’in başrolünü oynadığı Sully filmi Hudson Mucizesinin anlatıldığı başarılı bir filmdir.

• Film: Sully

Bu durumun yaşandığı ve gerçekten başarılı olan iniş örnekleri mevcuttur. 2013 yılında Endonezya’ya ait özel havayolu şirketi Lion Air’e ait bir Boeing 737 tipi yolcu uçağı, Bali’de Denpasar Havaalanı’nın pistini 50 metre mesafeyle kaçırınca denize iniş yapmak zorunda kalmış ve 101 yolcunun hayatını kurtarmıştır. 2018 yılında ise Yeni Gine’nin başkenti Port Moresby’ye doğru giden Air Niugini Havayollarına ait Boeing 737-800 tipi yolcu uçağı, Weno Havalimanı yakınında denize iniş yapmış ve kahraman pilot yolcuların tamamını kurtarmıştır.

Bu başarıya rağmen ne olursa olsun suya bir uçak indirmek son derece tehlikelidir. Suya kontrollü bir iniş direkt olarak acil iniştir. Bu durum her şeyden kaynaklanabilir, ancak genellikle motor arızası veya yakıtın tükenmesi nedeniyle tarihte bu durumlar yaşanmıştır. Pilotlar sadece ve sadece daha iyi bir alternatif olmadığında bir uçağı indirmeye karar verirler. İşin garip kısmı nedir biliyor musunuz? Pilotlar suya iniş konusunda kapsamlı bir eğitim almamaktadır.

US Airways Flight 1549 pilotu Chesley Sullenberger, 2018’de bir röportajında şunları söyledi – “Su inişi için aldığımız tek eğitim, bir kılavuzda birkaç paragraf okumak ve kısa bir sınıf tartışması yapmaktı.”

Suya iniş prosedüründe pek çok ince kural bulunmaktadır. Uçağın, yolcuların tahliye edeceği kadar uzun süre yüzmesi gerekir. Bir piste inişin aksine, pilotun kontrolünün dışında gelişen değişkenler oldukça fazladır. En belirgin olanı ise dalgalardır. Dalgalar ne kadar büyük olursa iniş o kadar tehlikeli olur. Çift dalga bulunmaması gerekir. Tek yönlü dalga aynı yönde karşılanmalıdır. Pilotlar karşı tarafa değil, dalgalara paralel olarak inmeye çalışırlar. Bu nedenle dalgalar uçağı etrafa itmez, aksi takdirde bu durum uçağa zarar verebilir, yolcuları yaralayabilir ve tahliyeyi daha zor hale getirebilir.

Suya inişte, pilotlar kanatları düz tutmalıdır ve sert bir darbeyi önlemek için çok dik olmayan bir açı korumalıdır. Uçağın içinde ise, yolculara kabin ekibi tarafından destek vermeleri söylenir. Ve kabinde gevşek olan her şeyin bağlanması gerekmektedir.

Bir başka büyük faktör ise meteorolojik koşullardır. Havanın elverişli olduğu koşullarda, bir pilot uçak üzerinde daha iyi kontrol sağlar.

Kısacası pilotlar, suya inişte uçağın parçalanmasını önlemek için tüm bu değişkenleri dengeler. Bir uçak eğer ki çarpma sonucu kırılırsa, büyük bir sel riski olacağı da unutulmamalıdır. Uçak suya çok sert iniş yaparsa, uçağın kırılma olasılığı çok yüksek olur, ardından su içeri girecek ve batmaya başlayacaktır.

Temel olarak, olabildiğince yavaş ve yumuşak dokunulması tercih edilir. Uçakta geri çekilebilir iniş takımı varsa yerine getirilir ve kanatların tamamen aşağı inmesi beklenir.

İniş başarılı olursa, bir sonraki adım herkesi uçaktan çıkarmaktır. Uçakların 90 saniye içinde tahliye edilmesi kuralı gereği, tahliyenin hızlı bir şekilde gerçekleşmesi gerekir.

Neyse ki, modern uçaklar, yolculara yardımcı olmak için bir dizi güvenlik özelliğiyle donatılmıştır. Ticari uçaklar bazı yüzdürme cihazları kullanılır. Ayrıca işaret fişekleri ve acil durum telsizleri de bulunur. Uçaklar, su inişinin yolculara anında zarar vermeyeceği şekilde son derece dayanıklı bir yapıda tasarlanmıştır. Su inişine ilişkin birçok ölüm, inişteki darbe ya da çarpmadan değil boğulmaktan kaynaklanır.

Bu anlatılanlardan sonra sakın ola böyle makalelerin uçmanızı engellemesine izin vermeyin. Zorunlu su inişlerinin, özellikle ticari bir uçuşta gerçekleşmesi pek de olası değildir. Size düşen, uçarken, güvenlik talimatlarını dikkatle dinlemek ve her zaman soğukkanlılığınızı korumaktır.

İyi uçuşlar dileriz…