PAVE Kontrol Listesi (Preflight check – PAVE Check List)
FAA’nın araştırmasına göre 2017 tarihinde 238 genel havacılık kazasında 384 kişi öldü ve pek çok kazanın sebebinin yetersiz ön kontrol hazırlığı olduğu belirtildi. Buradan da anlaşılacağı üzere, uçakta önceden bir kontrol hazırlığı yapmak, yani potansiyel riskleri belirlemek, uçağın ve yolcuların emniyetinin sağlanmasında önemli bir adımdır. PAVE’de onlardan biridir. Peki, PAVE nedir?
PAVE Kontrol listesi
Pilotlar mesleği gereği kısaltmalara oldukça aşinadır. PAVE’de havacılıkta önemli bir kısaltmadır ve kısaltmanın harfleri, uçuşla ilgili farklı riskleri temsil eder;
- Kişisel (Personal)
- Uçak (Aircraft)
- Çevre (Environment)
- Dış baskılar (External Pressures)
PAVE kontrol listesi, uçuş öncesinde pilotların kullanması için önemli bir kontrol listesidir. Aslında uçuş öncesi risk yönetimi sürecinin bir parçasıdır. Bu sayede pilot potansiyel risk faktörlerini tanımlayabilir. Her pilot, sağlık alışkanlıkları ve stres toleransı gibi diğer faktörlere ek olarak kendi uçuş deneyimlerine göre farklı değerlere sahip olacaktır.
PAVE kontrol listesi ile bir pilot uçuşun risklerini belirledikten sonra, riskin veya risk kombinasyonunun emniyetli ve başarılı bir şekilde yönetilip yönetilemeyeceğine karar vermesi gerekir. Yönetilemezse, uçuşu iptal etme kararı bile alabilir. Pilot uçuşa devam etmeye karar verirse, mevcut potansiyel riskleri azaltmak için stratejiler geliştirmelidir. Bir pilotun riskleri kontrol edebilmesinin bir yolu, her risk kategorisindeki kalemler için kişisel minimumlar belirlemektir. Bunlar, o pilotun mevcut deneyim ve yeterlilik seviyesine özgü minimumlardır.
Şimdi her bir harfe ait kategoriyi inceleyelim…
Kişisel: Pilotun hem sağlığını hem de deneyimini analiz eder. Bu, uçuş eğitiminin başlarında öğretilir ve bir pilotun mesleki kariyeri boyunca hastalık, ilaç, stres, alkol, yorgunluk ve duyguları söz konusu olduğunda genel uçuşa hazır olduklarını değerlendirmek için kullanılır.
Bir pilotun sorması gereken bazı kişisel sorular şunları içerir: En verimli şekilde çalışmak için yeterli uyku aldım mı? Sağlığım nasıl? Son zamanlarda hastalandım mı veya herhangi bir ilaç aldım mı? Uçuş yaptığım uçakta bu zamana kadar kaç uçuş saati geçirdim? Geçen hafta, ay ve yılda kaç saat uçtum?
Uçak: Pilotlar, uçaklarının uçuşa elverişli olduğu konusunda emin olmalıdır. Uçak son zamanlarda denetlendi mi? Yolculuk için yeterli yakıt var mı? Uçağın ağırlığı, dengesi ve performansı doğru hesaplandı mı? Uçağın limitlerini biliyor muyum? En güncel GPS ve chartlara sahip miyim? Uçak planlanan yükü taşıyabilir mi? Uçak yolculuk için gerekli irtifalarda çalışabilir mi?
Çevre: Çevre soruları şu soruları içerir. Rota boyunca hava durumu tahmini nedir ve bu hava koşullarında rahatça uçabilir miyim? Alternatif rota seçeneklerini araştırdım mı? Aletleri kullanırken akıcı ve rahat mıyım? Mevcut yaklaşmaların farkında mıyım ve her alternatif için yeterli miyim? NOTAM’ları kontrol ettim mi? Yoğun bir hava sahasında uçarken rahat uçuyor muyum? Mevcut görüş nedir? Mevcut veya tahmin edilen herhangi bir fırtına var mı? Varış noktasında ve alternatif havaalanlarında hangi ışıklar mevcut? VASI / PAPI aktif mi?
Dış Baskılar: Dış baskılar, uçuşun dışında gelişen, genellikle bir uçuşu tamamlamak için baskı hissi yaratan etkilerdir. Dış baskı olabilecek faktörler şunları içerir: Stresli veya endişeli hissediyor muyum? Hedefe hızla ulaşmak için baskı görüyor muyum? Yolcular problem çıkarıyor mu? Yolcular emniyetsiz davranışlar sergiliyor mu? Pilot yeteneklerim ve sınırlamalarım konusunda kendime ve başkalarına karşı dürüst müyüm?
Kısacası, PAVE kontrol listesi, pilotlara riski tanımlama ve karar alma süreçlerine yardımcı olma anlamında yardımcı olur.
Geri bildirim: CFIT Nedir ? – Kontrollü Uçuşta Yere Çarpma – SeyrüSeferim