METAR Nedir ve Nasıl Okunur?

METAR, İngilizce’de, Meteorological Aerodrome Report ya da Meteorological Terminal Aviation Routine Weather Report ifadesinin kısaltmasıdır. Yani, havalimanı hava durum raporudur. Adından da anlaşıldığı üzere bir havalimanına ilişkin anlık olarak hava durumunu gösterir. Ama bunu gösterirken arka arkaya dizilmiş çok sayıda harf ve rakam kullanır. Doğal olarak, METAR verisinin nasıl okunması gerektiği ile ilgili eğitim almadan tüm bu karmaşanın ne anlama geldiğini kestirmek bir hayli güç olacaktır.

METAR içinde tarih, saat, sıcaklık, rüzgâr yönü ve hızı, bulut kapalılığı, görüş mesafesi, basınç gibi bilgiler bulunur. Pilotların, kalkış ve varış meydanlarındaki hava durumunun kontrolü için meteoroloji müdürlükleri tarafından yayınlanan METAR verileri oldukça önemlidir. Bir havalimanında hava durumu bilgisi her saatte ya da yarım saatte bir güncellenerek yayımlanır. Bir de METAR’ın kardeşi sayılabilecek SPECI raporu vardır. SPECI ise iki METAR periyodu arasında yayınlanır. Ancak sadece havacılık faaliyetlerini etkileyecek önemli değişiklikler olursa METAR’a ilave olarak yayınlanır. Kodlaması yine METAR kodlaması ile tamamen aynıdır.

-SPECI Nedir?

Ülkemizde meteorolojik yayınları Türkiye Meteoroloji Genel Müdürlüğü yapar. Meteoroloji Genel Müdürlüğüne ait Hezarfen sayfasında yayınları takip edebilir, daha güncel ve kesin kod açıklamalarını da yine buradan detaylı öğrenebilirsiniz.

Şimdi bir METAR mesajındaki hava durumu bilgilerini, kodları özetle tek tek açıklayarak çözmeye çalışalım…

Örnek bir METAR raporu:

161950Z LTFM 22025G47KT 190V260 0800 R16/0800 R34/P1500 +TSRA SCT008

BKN020CB 06/M01 Q1000 BECMG 9999 NSW SCT020

1. Tarih ve Zaman Grubu 161950Z

Bu bölümde tarih ve zaman verilir. Bu örnekte tarih ayın 16’sı ve saat  19:50Z yani UTC‘dir.

2. Alan Kodu. LTFM

Bu bölümde meydanın ICAO kodu bulunur. LTFM İstanbul Havalimanı’dır.

3. Yer Rüzgârı 22025G47KT

İlk 3 rakam rüzgârın yönünü derece cinsinden belirtir. Bu örnekte, rüzgâr 220 dereceden eser. Eğer ilk 3 rakam 000 olsaydı rüzgâr sakin demektir. İlk 3 rakamda VRB yazsaydı İngilizcesi “Variable” olan rüzgâr değişik yönlerden esmekte anlamına gelirdi. Sonraki iki rakam (25) rüzgâr hızını gösterir. 220 dereceden 25 knot hızı ile rüzgar esiyor anlamına gelir. Sonraki bölümde bulunan (G47) ise hamleli rüzgâr hızıdır. Bölüm sonunda ise rüzgâr için kullanılan birim belirtilmiştir. Örnekte rüzgâr hızı (kt) knot cinsinden verilmiştir. Bu ‘mph’ da olabilirdi.

4. Yer Rüzgârı Salınım 190V260

Burada rüzgârın hangi yönlerde değişiklik gösterdiğini belirtir. Örnekte, rüzgâr 190 ve 260 dereceler arasında değişmektedir.

5. Hakim Görüş Mesafesi 0800

Metre cinsinden görüşü ifade eder. METAR raporuna göre şuan 800 metre görüş vardır. Bu 9999 olsaydı 10 km ve daha fazla görüş anlamına gelirdi. Ayrıca CAVOK (Ceiling And Visibility OK) olarak da yazılabilirdi. Bu da hakim rüyet en az 10 km demektir.

6. Pist Görüş Mesafesi R16/0800 R34/P1500

Burada İngilizce’si Runway Visual Range (RVR) yani Pist Görüş Mesafesi verilir. Genellikle görüş 1500 metre altında olduğu zaman yayınlanır. R16 pist istikametidir. “R16 = Runway 16”, “R27R = Runway 27 Right” şeklinde okunur. /0800 metre olarak görüş mesafesini belirtir. Görüş değerinin önünde P harfi varsa, görüşün bu değerden daha fazla olduğunu gösterir. (P1500 = 1500m’den fazla).
Eğer D harfi kullanılmışsa görüş azalıyor, N harfi değişmiyor ve U varsa artıyor anlamına gelir.

7. Hava Durumu +TSRA

Meydanda o anda ki hava durumunu gösterir. +TSRA: ThunderStrom Rain yani Gökgürültülü Sağanak Yağış anlamını taşır. Başındaki + işareti bunun şiddetli olduğunu gösterir. – işareti hafif olduğu anlamına gelir. Herhangi bir işaret konmaksınız nötr durumda da ifade edilebilir. Diğer hava durumu kodları aşağıda verilmiştir.

 

DU	DUST
SA	SAND
SQ	SQUALL
GR	HAIL
SN	SNOW
FC	FUNNEL CLOUD
UP	UNKNOWN PRECIPITATION
RA	RAIN
–	LIGHT
(no symbol)	MODERATE
+	HEAVY
RE	RECENT
FZ	FREEZING
BL	BLOWING
DR	DRIFTING
+SHRA	HEAVY SHOWERS of RAIN
RASN	SLEET (RAIN & SNOW)
TSGR	THUNDERSTORM WITH HAIL
BLSN	BLOWING SNOW
-FZRA	LIGHT FREEZING RAIN
RADZ	RAIN & DRIZZLE
RERA	RECENT RAIN

8.BULUT BİLGİLERİ SCT008 BKN020CB

Burada bulut kapalılığı ve irtifası verilir. İlk üç harf bulut kapalılığını gösterir. CLR, SKC ya da NSC yazarsa bulut olmadığını ifade eder.

• FEW (Few) az bulutlu açık (1/8 – 2/8)
• SCT (Scattered) parçalı bulutlu açık (3/8 – 4/8)
• BKN (Broken) çok bulutlu kapalı (5/8, 6/8, 7/8),
• OVC (Overcast) tam kapalı (8/8)

Anlamına gelir. Burada X/8’den kasıt, gökyüzü 8 parçaya ayrılmıştır ve bunun 8’de ne kadarlık bir kesimin bulutla kaplı olduğu gösterilir. Örneğin Scattered bulutlar gökyüzünü 8’de 3 ya da 4 oranda kaplamaktadır.

VV (Vertical Visibility) feet cinsinden dikine görüşü temsil eder. Bulut kapalılığından sonra gelen üç rakam ise bulut yüksekliğini feet cinsinden gösterir. 001 = 100ft gibi. Örnek üzerinden yürürsek SCT008, 800 feet’te Scattered bulutlarının hakim olduğunu, BKN020 ise 2000 feet’te Broken bulutlarının hakim olduğunu gösterir. BKN yanındaki CB ibaresi ise bulutun Cumulonimbus bulutu olduğunu, TCU ise Towering Cumulus olduğu anlamına gelir.

9. Hava ve İşba Sıcaklığı 06/M01

Burada hava sıcaklığı ve işba sıcaklığı gösterilir. İlk iki rakam hava sıcaklığını belirtir.Örneğe göre 06, havanın 6ºC olduğunu ifade eder. Slash (/) işaretinden sonrası ise işba sıcaklığıdır.  Sıfırın altındaki dereceler M harfi ile gösterilir. Yani M01 demek, işbanın – 1ºC olduğu anlamına gelir. Bu iki değer birbirine ne kadar yakınsa nemlilik o kadar fazla olur.

10. Altimetrik Basınç Q1000

Burada milibar cinsinden QNH yani basınç bilgisi verilir. Q1000 demek 1000 mb demektir.

11. Hava Durumu Trendi BECMG 9999 NSW SCT020

Burada sonraki 2 saat süresince hava durumu trendi gösterilir. BECMG = Becoming, TEMPO = Temporarily, NOSIG = No Significant Change anlamına gelir.

Artık METAR raporlarını biraz alıştırma yaparak rahatlıkla okuyabilirsiniz. Aşağıda oldukça zor bir METAR örneği görülmektedir.

LTBJ 220750Z VRB02KT 9999 FEW030 SCT100 28/17 Q1006 NOSIG RMK RWY16 32004KT 280V020 =

AÇIKLAMA: İzmir Adnan Menderes Havalimanında, ayın 22’si 07:50Z saatinde yayınlanan meteorolojik rapora göre: farklı yönlerden 2 knot rüzgâr esmektedir. Görüş 10 km veya daha fazla beklenmektedir. Havada 3000 feet yüksekliğinde FEW ve 10 000 Feet yüksekliğinde SCATTERED bulutları hâkimdir. Havadaki sıcaklık 28 derece, işba 17 ve basınç 1006 milibardır. Sonraki 2 saat süresince havada önemli bir değişiklik ihtimali beklenmemektedir.

Burada ayrıca RMK (Remark) hanesi belirtilmiştir. Bu da METAR’a not ekleme usulü ile ilave bir bilgi içerir. METAR’a göre 16 pisti için 280 ve 020 derece arasında değişebilme ihtimali ile 320 dereceden 4 knot rüzgar esmektedir.