Havaalanı Taksi Yolları: Işıklar, İşaretler ve Renkler

Uçak yolculuğumuzda özellikle akşam saatlerinde seyahat ediyorsak pek çoğumuz camdan dışarı baktığımızda pist üzerinde renkli ışıklandırmalar olduğunu fark etmişizdir. Bu ışıklandırma sistemleri hava meydanlarının ışıl ışıl bir görünüm kazanması için konulmamıştır tabii ki. Her bir rengin, hatta ışıklar arasındaki mesafenin bir kuralı ve anlamı vardır. Özellikle apron, taksi yolları ve iniş/kalkış için kullanılan pistler için bu ışıkların operasyonel önemi oldukça fazladır. O yüzden pilotlar içinde hassasiyet taşımaktadır. Hele ki hava meydanı büyükse,ve de pilotlar o hava meydanına ilk kez iniş yapacaksa, özellikle gece şartlarında pistten park yerine ulaşmak en az uçağı uçurmak kadar zor olabilmektedir.

Hava meydanlarının çoğu ışıklandırma sistemlerinde kapsül lambalar kullanır. Fakat LED teknolojisinin gelişmesiyle ledlerin kullanımı da yaygınlaşmıştır. Çünkü ledlerin ömrü kapsül lambalara kıyasla çok daha uzun ve bakım gerekliliği daha az olmaktadır.

Şimdi merak ettiğimiz bu ışıkların ne anlama geldiklerine bir bakalım.

Mavi Işık

Mavi ışıklar taksi yollarını sınırlarını belirler. Terminale yakın olması ve çepeçevre pist başına kadar sıralı bir şekilde uzanması sebebi ile terminal içinden en çok dikkat eden ışıklar mavi ışıklardır. Hava hadiselerinin kötü olduğu ve de havanın karanlık olduğu zamanlarda uçaklar taksilerini mavi ışıkları takip ederek yaparlar.

Yeşil Işık

Taksi yolunun merkez hattı ışıkları yeşil renktedir. Yani uçağın takside takip ettiği, mavi ışıkların ortasında kalan sıralı ışıklardır. Oldukça parlak renktedirler. Son dönemin teknoloji uyumlu uçakları kabin içinde bir bilgisayarla yolculara kalkışa kadar yolu izleten bir çekim yaparlar. Burada dikkatli bakarsanız uçağın yeşil ışıkları ortalamış bir şekilde takip edip yönünü bulduğunu görebilirsiniz.

Kırmızı Işık

Bu ışıklandırma her hava alanında yoktur. Bazı hava meydanları taksi güvenliğini bir adım daha geliştirerek böyle bir ışıklandırma sistemi kurmuşlardır. Kırmızı ışıklar taksi yollarında kavşak noktalara yerleştirilirler. Kavşağa yaklaşan bir uçak diğer bir uçağa yön vermesi gerekirse bekleme yapması gereken uçağın önü bir sıra halinde yanan kırmızı ışıkla kesilir. Şekilde de görüldüğü üzere yol veren uçak geçiş hakkının diğer uçakta olduğunu anlar ve durarak diğer uçağa yol verir. Bunu şuanda Singapur Changi havalimanı otoritesi uygulamaktadır.

Şimdi taksi yolu işaretlerine bakalım.

Neden ışıklandırma sistemi varken işaretlere ihtiyaç olur diye düşünebilirsiniz. Ancak herhangi bir durumda havaalanının ışıkları çalışmayabilir. Bu durumda taksi yolu işaretlemeleri ile uçak hareket edecektir. Bir tür ekstra emniyet için düşünülmüş ve uygulanmıştır.

Öncelikle sarı ve siyah işaretlere bakacak olursak bunlar taksi yolunu tanımlamaktadır.

Sarı ve siyah işaretler taksi yollarını tanımlamaktadır. Sarı karakterli siyah bir arka plan (A), uçağın hangi taksi yolundan gittiğini gösterir. Siyah karakterli sarı arka plan (A>), geçiş taksi yolunu tanımlamaktadır. Kırmızı işaretler ise (35) her zaman bir pist göstermektedir. Burada kırmızı renk, pilotlar için uyarıcı niteliktedir. Pilota, hava trafik kontrolöründen izin almadan devam etmemeleri gerektiğini hatırlatır.

Bu resim de anlamları daha net anlaşılabilir.

Taksi yolları ve pistin ayrımını yapan güvenlik ışıklarıdır. Bu ayrım yapılır çünkü herhangi bir aracın aktif olan piste yanlışlıkla ile girmesi bu ışıklandırma sayesinde engellenir. Pist koruma ışıkları ya da İngilizcesi Runway Guard Lights denir. Sarı renktedir. Yanıp sönerek çalışan bu ışık taksi yolunun iki yanında bulunur.