SPECI nedir?

Havacılık alanında bir tür özel durum raporudur. İngilizce’de ‘Special’ den gelen özel hava raporlarının kod ismidir. İki METAR periyodu arasında yayınlanır. Ancak sadece havacılık operasyonunu etkileyebilecek önemli bir değişiklik olması halinde, METAR’a ilave ya da tamamlayıcı bilgi olarak yayınlanır. Bu yüzden METAR kodlamasıyla tamamen aynıdır. METAR rasatındaki esaslarının aynısı SPECI içinde geçerlidir.

• METAR Nedir ve Nasıl Okunur?

Yarım saatte bir rasat yapan meydan meteoroloji ofisleri METAR yayınlarını 20 geçe ve 50 geçelerde yaparken; saatte bir rasat yapan meydan meteoroloji ofisleri ise 50 geçe METAR yayını yapar. Bu saatler dışında her zaman SPECI yapılabilir.

Meteorolojik koşulların kötüye gidişi nedeniyle yapılan SPECI rasatı, gözlemden hemen sonra yayınlanırken, koşulların iyiye gitmesi halinde, rasat yayınlanmadan önce 10 dakika beklenir ve önemli değişiklikler olmadığı takdirde yayın yapılır.

Yayınlanan METAR, TAF ve SPECI gibi meteorolojik raporlar bir havaalanı için oldukça önemlidir. Çünkü uçak operasyonunun devamı için belirli hava koşullarının sağlanıp sağlanmadığına ilişkin bilgiler içerir.

• TAF Nedir ve Nasıl Okunur?

Hava koşullarının tahmini, operasyonel açıdan yönetim merkezlerine fikir verir. Bir uçağın bekleme yapabilmesi için ek yakıt taşımasını veya hava koşullarının daha iyi olduğu alternatif bir havaalanına uçmak için yeterli yakıt taşımasını gerektiren durumlar her zaman bu raporlardaki tahminlere göre hesaplanır.

Bu alanda anlık ve daha yüksek tahminler içeren SPECI rasatları, meteorolojik parametrelerin belirli kıstaslara göre değişmesi durumunda yayınlanır. Peki, nelerdir o kıstaslar?

Yer rüzgârı

• 60° yön değişimi ve 10 knot hız
• Ortalama rüzgar hızında 10 kt artış
• 10 kt artış ve değişimle 15 kt olması

Hakim rüyet

• 800, 1500, 3000 ve 5000 metre kıstası

Pist görüş mesafesi

• 150, 350, 600 ve 800 metre kıstası

Meteorolojik hadise

• Belirlenen hava olaylarının ; başlaması, sona ermesi, şiddetinin değişmesi , başka bir hadiseye dönüşmesi

Bulutluluk

• =>5/8 bulutluluğun; 100, 200, 500, 1000 ve 1500 ft basamakları

•  <= 1500 ft ve altındaki bulutlar ;
  • <= 4/8 iken, => 5/8 olması
  • => 5/8 iken, <= 4/8 olması

Cb bulutunun oluşması ve dağılması

Dikine rüyet basamakları

• 100, 200, 500 ve 1000 ft kıstası

ÖRNEK 1

METAR LTAC 061350Z 22005KT 9999 -SHRA BKN020 0VC070 06/05 Q1003 NOSIG=

SPECI LTAC 061410Z 32015KT 3000 -SHRA BKN020 0VC070 06/05 Q1003 NOSIG=

ÖRNEK 2

METAR LTAC 151550Z 21006KT 8000 -RA BKN020 0VC090 07/05 Q1003 NOSIG=

SPECI LTAC 151601Z 31016KT 8000 TSRA BKN020 0VC090 07/05 Q1003 NOSIG=

Kaynak:

• hezarfen.mgm.gov.tr
• wikipedia.org/wiki/SPECI
• ibrahimcamalan.weebly.com