Dünyanın En Büyük Uçakları

100 yıl önce yaşayan büyük büyük dedelerimiz uyanıp gelse herhalde en çok bu uçan demir yığınlarına şaşırırlar öyle değil mi? Böylesine devasa uçakların nasıl uçabildiğine, bunların nasıl üretildiğine hayran kalırlar muhtemelen. Aslında bizler de öyle değil miyiz? Modern zamanların çocukları olan bizler hala uçak teknolojisindeki gelişmeleri şaşkınlıkla ve büyük bir hayranlıkla izliyoruz. Tabii bu arada uçak üreticileri de her geçen yıl daha devasa uçakları ile bizleri şaşırtmaya devam ediyor. Öyleyse bizi şaşkına çeviren uçaklara birlikte bir göz gezdirelim…

Ama öncesinde uçağın kalkış sırasında kaldırabileceği azami değer nedir onu anlatalım. Havacılıkta maksimum take off weight olarak geçen azami kalkış ağırlığı uçağın kalkış sırasında kaldırabileceği maksimum ağırlığı belirtir. Havacılık camiasında kısaca MTOW olarak geçer. Örneğin, Airbus A380 MTOW ağırlığı 560 tondur. Uçak boş iken ağırlığı 381 tondur. Bir uçağın boş ağırlığı demek, uçağın içeriği olmaması demektir. Uçaktaki her bir nesne ayrı olarak tartılır. Perdeler, minderler, halı, güvenlik kartları, uçak içi dergiler, yemek arabaları, hatta tuvalet kâğıdının bile ağırlığı bellidir. Üstüne bir de yakıt, kargo, yolcu, bagaj ağırlıkları da eklenenince ortaya MTOW değeri çıkar.

Her uçağın kendine özgü ağırlık değerleri bulunur ve bunlar farklı sebeplerden etkilenirler. Örneğin, öncelikli olarak uçağın ağırlığı uçak tipine bağlıdır. Hafif bir Cessna 1-2 ton gelirken, Airbus’ın devasa uçağı A380 575 tona kadar çıkabilir.

Uçağın taşıyabileceği azami ağırlığı da uçuşuna göre değişim gösterebilir. Ekstra taşıdığınız her litre daha fazla yakıt uçağı daha ağır yapacaktır. Çünkü uçaklar her zaman sadece gidilecek mesafe kadar yakıt doldurmaz. Eğer uçağın gideceği destinasyona zamanında gitmesini engelleyecek ya da geciktirecek bir hava durumu, meydan yoğunluğu, pist kapalılığı gibi bir notam var ise biraz daha fazla yakıt yüklenebilir. Ayrıca genel olarak kısa bir uçuşta aynı uçak tipi uzun bir uçuşa göre çok daha hafif olacaktır. Çünkü çok daha az yakıt gerektirecektir.

Uçağın taşıyabileceği azami ağırlığı uçuş aşamasına göre de değişir. Atmosferde yakıtını harcarken zamanla uçak daha hafif hale gelir. Bir uçak uzun bir uçuşta, inişte kalkıştan 100 ton daha hafif olabilir. Yakıt yakımı yine uçak tipine göre de değişecektir. Örneğin, bir B747 saatte yaklaşık 10 ton yakarken; B777 saatte yaklaşık 8 ton yakar. Aynı şekilde A330 saatte yaklaşık 5,5 ton; A320 ise saatte yaklaşık 3 tonluk bir yakıt yakar. Şunun da altını çizmek de fayda var; uçak daha ağırsa daha fazla yakıt ve daha hafifse daha az yakıt yakar. O yüzden uçaklarda yakıt yönetimi konusu şirketin önemli maliyet kalemlerinden biri olarak dikkat edilen bir husustur.

Şimdi gelelim dünyada rekorlara imza atmış devasa uçaklara…

Antonov AN-225 MRIYA

Antonov AN-225 Mriya şuan hizmette olan en büyük uçaktır. Menşei Sovyetler Birliği’ne aittir. Ukraynaca’da “Hayal” anlamına gelir. Kargo taşımacılığında kullanılmaktadır. Dünyada sadece bir adet bulunur. Toplamda 253.820 kg kargo taşıma kapasitesine sahiptir ve bu alanda dünya rekorunu elinde tutar.  Uzay mekiği taşımak için geliştirilmiştir. Boş ağırlığı 285 ton, maksimum kalkış ağırlığı: 640 ton gelmektedir. 6 motorludur.

Antonov An-22
Dünyanın en büyük turboprop motorlu uçağıdır.

A380-800

Airbus’ın çift katlı ilk yolcu uçağıdır. Dünyanın en büyük yolcu uçağıdır. Toplam 525 kişilik yolcu kapasitesine sahip ve zamanının popüler uçaklarındandır. Boş ağırlığı 361 ton, maksimum kalkış ağırlığı 560 tondur. 4 motorludur.

Boeing 747-8I

Airbus A380 çıkana kadar en yüksek kapasiteli yolcu uçağı olma rekorunu elindeydi. Toplam 467 yolcu kapasitesine sahiptir. Amerika kıtasının en büyük, dünyanın ikinci büyük yolcu uçağıdır. Dünyanın en uzun yolcu uçağıdır. Uçağın kargo modeli de mevcuttur. Havayolları şirketleri için en ekonomik uçaklardan birisidir. Boş ağırlığı 361 ton, maksimum kalkış ağırlığı 447 tondur.

Boeing 747-400

Boeing 747-400 en fazla tercih edilen modeldir. Dünya havacılık endüstrisine damga vuran bir uçaktır. Toplam 416 yolcu kapasitesine sahiptir. Gövde tasarımıyla en dikkat çeken modeldir. Boş ağırlığı 171 ton, maksimum kalkış ağırlığı 405 tondur.

Airbus A340-600

A340 ailesinin en geniş kapasiteli uçağıdır. Toplam 475 yolcu kapasitesine sahiptir. Tüm Airbus uçaklarının en uzunudur. Boş ağırlığı 240 ton, maksimum kalkış ağırlığı 368 tondur.

Boeing 747 Dreamlifter

Boeing 747-400’nin modifiye edilmiş halidir. Dünyanın değişik bölgelerinde üretilen Boeing 787 parçalarını Boeing tesislerine götürmek için kullanılır.