Uçuş Planı Nedir?
Uçuş planları, uçağın planlanan rotasını veya uçuş yolunu gösteren, kalkıştan önce yerel Hava Seyrüsefer Hizmet Sağlayıcısına bir uçuş görevlisi tarafından dosyalanan belgelerdir. Ülkemizde uçuş planını hazırlamakla sorumlu lisanslı havayolları personelleri uçuş harekat uzmanı veya bir diğer adıyla dispeçerlerdir. Uçuş planı formatı ICAO Doc 4444’te detaylarıyla belirtilmektedir, dispeçeler gerekli formata göre uçuş planlarını hazırlamakla sorumludurlar.
Nasıl bir gezgin seyahate çıkmadan önce zamanını, yakıtını, yiyeceğini, bagajını, rota ve hava koşullarını planlıyorsa, benzer şekilde, bir pilotta kalkıştan önce uçuş süresi, yakıt, maksimum kalkış ağırlığı, hava koşulları gibi uçuş için önemli bilgileri dikkate almalı ve planlamalıdır. Bu yüzden her uçuşun bir planı hazırlanmaktadır.
Uçuş planları genellikle kalkış ve varış noktaları, yolda geçirilecek tahmini süre, kötü hava durumunda alternatif havaalanları, uçuş türü, pilot bilgileri, uçaktaki kişi sayısı ve uçak hakkında gibi temel bilgileri içerir.
IFR uçuşları için uçuş planları, takip ve yönlendirme hizmetlerini başlatmak için hava trafik kontrolü tarafından kullanılır. VFR uçuşları için, bunların tek amacı, arama ve kurtarma operasyonlarının gerekli olması durumunda gerekli bilgileri sağlamak veya bir “Özel Uçuş Kuralları Alanında” uçarken hava trafik kontrolü tarafından kullanılmaktır.
Aslında uçuş planının asıl amacı, hava trafik kontrol birimlerine uçuş bilgi hizmeti ve ikaz hizmeti sağlamaktır. Bir uçuş planı hazırlanırken, ICAO Uçuş Planı formatı kullanılmaktadır. Aşağıda bir uçuş planı örneği gösterilmektedir.