QNH, QFE, QNE ALTİMETRİK BASINÇ KODLARI NE ANLAMA GELİR?

QNH, QFE ve QNE altimetre ayarlarına ilişkin basit bir açıklama kılavuzunu aşağıda bulabilirsiniz. Bu terimlerdeki Q kodları temelde bir soruyu ifade eder.  Ancak burada Q “Qualified” yani Türkçe’si “Ölçümlendirilmiş” anlamında kullanılan bir kod olmaktadır.

QNH

QNH teriminin açılımı “Qualified Natural Horizon”, Türkçe’si “Ölçümlendirilmiş Doğal Ufuk”tur. Aslında bir anlamda deniz ile gökyüzünün  birleştiği hat anlamına gelmektedir. Havaalanındaki hava basınç değerinin ICAO standart atmosferine göre ortalama deniz seviyesine indirilmesi sonucu bulunan değerdir. Yani, altimetrenin deniz seviyesinden olan irtifasını gösterir. Altimetreler, geçiş yüksekliğinde ve geçiş seviyesinin altında çalışırken QNH olarak ayarlanır. Bir havalimanında uçak yerdeyken, altimetre QNH değerine ayarlandığında uçağın veya havaalanının deniz seviyesinden olan irtifasını gösterir.

Yükseklikle ilgili neredeyse tüm referanslar ortalama deniz seviyesi ile ilişkili olduğundan, sahip olunması gereken en kullanışlı ayar QNH olmaktadır. Bir hava haritasındaki tepeler veya dağlar, tarla yüksekliği gibi doğal faktörler, minimum güvenli irtifa QNH sayesinde saptanır.

Bilindiği üzere farklı bölgeler, farklı hava koşullarına ve dolayısıyla da farklı basınç ayarlarına sahiptir. Güvenli sahada isabetli kalmak için, farklı bölgeleri kapsarken ayarların değiştirilmesi gerekebilir.

QNH pek çok ülke tarafından yaygın kullanılan bir altimetre ayarı iken, bazı ülkeler basınç değeri olarak QFE kullanır. QFE’nin kullanıldığı bir sahaya girildiğinde ATC tarafından pilota meydanlara inişte QFE değeri vermesi gerekirse ayarların değiştirilmesi gerekecektir.

QFE

QFE ise “Qualified Field Elevation”, anlamı “Ölçümlendirilmiş Yerden Yükseklik”. Basıncın yatay dağılımı zaman ve yere göre değişiklik gösterir. QFE havaalanı basıncıdır. Eğer ki uçakta QFE ayarlanırsa, altimetre meydanda sıfır irtifayı veya uçağın meydandan olan irtifasını gösterecektir. Yani, QFE mevcut zemin seviyesindeki hava basıncıdır, bir havalimanında uçak yerdeyken, altimetrenin QFE’ye çevrilmesi, sıfır feet göstermesine neden olacaktır.

QNE

QNE ise “Qualified Natural Earth”  yani “Ölçümlendirilmiş Doğal Yer” olarak geçer. Bu değer ATC tarafından pilota yüksek irtifası olan meydanlara inişte veya ONH/QFE verilmediği zaman kullanılır. Bu bir altimetrik basınç değildir ancak inişlerde 1013.25 Mb ayarlandığında basıncı feet olarak uçağın altimetresinde gösterir. QNE pist eşiğinin gerçek basınç irtifasıdır.

Kaynak:

• ICAO Doc 8168 Procedures for Air Navigation Services
• aviationchief.com
• paramotorclub.org